Cả nam giới và nữ giới ở mọi lứa tuổi đều có thể bị tiểu buốt tiểu ra máu và thường liên quan đến nhiễm trùng. Vậy tiểu buốt ra máu là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý gì? Nên làm gì nếu gặp phải hiện tượng này?
Mục lục
Tiểu buốt ra máu là gì?
Tiểu buốt ra máu là tình trạng người bệnh cảm thấy đau, rát hoặc khó chịu khi đi tiểu, đồng thời có máu lẫn trong nước tiểu.
Máu trong nước tiểu có thể:
- Nhìn thấy rõ bằng mắt thường (nước tiểu có màu hồng, đỏ nhạt, đỏ đậm như màu cola).
- Hoặc không thay đổi màu nhưng phát hiện dưới kính hiển vi.
Trong khi một bàng quang khỏe mạnh có thể chứa khoảng 300–400ml nước tiểu vào ban ngày và việc đi tiểu trung bình 5–6 lần/ngày là bình thường, thì tiểu buốt ra máu là dấu hiệu bất thường, có thể liên quan đến viêm, nhiễm trùng hoặc tổn thương ở hệ tiết niệu (niệu đạo, bàng quang, tuyến tiền liệt…).
>>Tham khảo thêm: Đi tiểu ra máu ở nam giới dấu hiệu bất thường
Đái buốt ra máu cảnh báo bệnh gì?
Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây đái buốt có máu. Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp.
Nhiễm trùng đường tiết niệu
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây tiểu buốt kèm ra máu là nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI). Đây là tình trạng vi khuẩn (thường từ da hoặc hậu môn) xâm nhập vào niệu đạo, gây viêm nhiễm các bộ phận của hệ tiết niệu, đặc biệt là bàng quang.
Trường hợp nặng hơn, vi khuẩn có thể lan lên thận, gây viêm bể thận – một dạng nhiễm trùng nghiêm trọng, cần điều trị sớm.
Theo Mayo Clinic, phụ nữ dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu hơn nam giới. Điều này là do niệu đạo ở phụ nữ ngắn hơn ở nam giới, khiến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào bàng quang hơn.
Nhiễm trùng hoặc kích ứng âm đạo
Còn được gọi là viêm âm đạo. Bệnh xảy ra do sự mất cân bằng vi khuẩn âm đạo hoặc do nhiễm trùng. Các loại viêm âm đạo phổ biến là:
- Viêm âm đạo do vi khuẩn
- Nhiễm trùng nấm men, thường do một loại nấm tự nhiên có tên là Candida albicans gây ra
- Viêm âm đạo do trichomonas, đây là một loại ký sinh trùng thường lây truyền qua đường tình dục
Khi bị viêm âm đạo, bạn có thể gặp các triệu chứng sau cùng với tiểu buốt và có máu trong nước tiểu máu:
- Dịch tiết âm đạo có mùi hôi hoặc bất thường
- Kích ứng âm đạo
- Đau khi giao hợp
- Chảy máu âm đạo nhẹ hoặc có đốm máu
- .v.v.
Sỏi thận
Sỏi thận hình thành khi cơ thể có quá nhiều chất thải (như muối, khoáng chất) và không đủ nước để đào thải. Các chất này kết tinh lại thành tinh thể nhỏ, ban đầu có thể thoát ra ngoài qua nước tiểu.
Tuy nhiên, theo thời gian, các tinh thể này liên kết lại và phát triển thành sỏi lớn. Nếu viên sỏi di chuyển từ thận xuống niệu quản và bị kẹt lại, nó có thể gây ra:
- Tiểu buốt, tiểu ra máu
- Đau dữ dội vùng hông lưng hoặc bụng dưới
Một số sỏi nhỏ có thể tự đào thải, nhưng sỏi lớn thường gây tắc nghẽn, viêm và đau đớn, cần can thiệp y tế.
Bệnh lây truyền qua đường tình dục
Một số bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) như lậu, chlamydia, giang mai, mụn rộp sinh dục, HPV… có thể gây viêm nhiễm cơ quan sinh dục và dẫn đến tiểu buốt, tiểu ra máu.
Các bệnh này do vi khuẩn, vi rút hoặc ký sinh trùng gây ra và lây nhiễm chủ yếu qua quan hệ tình dục không an toàn.
STDs có thể ảnh hưởng cả nam và nữ, nhưng ở phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ mang thai, các biến chứng có thể nguy hiểm hơn, thậm chí ảnh hưởng đến thai nhi nếu không điều trị kịp thời
U nang buồng trứng
U nang buồng trứng là những túi chứa dịch hình thành trong hoặc trên bề mặt buồng trứng, có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai bên. Phần lớn u nang nhỏ và không gây triệu chứng. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể gây đau âm ỉ vùng chậu, đau nhói bụng dưới bên có u nang hoặc chảy máu âm đạo bất thường.
Khi u nang lớn, nó có thể chèn ép vào bàng quang, dẫn đến các triệu chứng như tiểu buốt, tiểu ra máu, tiểu nhiều lần. Nếu u nang vỡ, có thể gây đau dữ dội và đột ngột.
Viêm tuyến tiền liệt
Tuyến tiền liệt là một tuyến nhỏ thuộc hệ thống sinh sản nam, nằm giữa dương vật và bàng quang. Tuyến tiền liệt có thể bị viêm, sưng gây ra tình trạng đau đớn, tiểu thường xuyên, tiểu buốt và ra máu,…
Viêm tuyến tiền liệt có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng thường xảy ra ở tuổi từ 30 đến 50.
Có 2 loại viêm tuyến tiền liệt chính:
- Viêm tuyến tiền liệt mãn tính: Phổ biến nhất, triệu chứng thường dai dẳng và tái phát nhiều lần.
- Viêm tuyến tiền liệt cấp tính: Hiếm gặp hơn nhưng xảy ra đột ngột, triệu chứng nghiêm trọng và có thể nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.
Viêm bàng quang kẽ
Viêm bàng quang kẽ (hay hội chứng bàng quang đau) là tình trạng viêm mãn tính của bàng quang kéo dài từ 6 tuần trở lên mà không do nhiễm trùng. Nguyên nhân chính xác chưa rõ và triệu chứng có thể thay đổi theo thời gian.
Bệnh đợt bùng phát có thể xảy ra do căng thẳng, kinh nguyệt, ngồi lâu, tập thể dục hoặc quan hệ tình dục.
Triệu chứng gặp phải ở mỗi người là khác nhau và thường gặp tình trạng: đau vùng chậu hoặc giữa âm đạo và hậu môn ở phụ nữ; đau giữa bìu và hậu môn ở nam giới, tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu nhiều lần nhưng lượng ít; tểu khó, tiểu đau có thể kèm theo tiểu ra máu do tổn thương niêm mạc bàng quang
Ung thư bàng quang
Ung thư bàng quang xảy ra khi các tế bào phát triển một cách không kiểm soát trong bàng quang. Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, khoảng 45.000 nam giới và 17.000 phụ nữ mỗi năm được chẩn đoán mắc bệnh này.
Các cảm giác về tiết niệu thường không phải là triệu chứng ban đầu của ung thư bàng quang. Thay vào đó, bệnh nhân thường đi tiểu ra máu. Theo thời gian, khi bệnh phát triển, bạn có thể bị tiểu buốt, tiểu khó, đi tiểu thường xuyên, chán ăn, giảm cân, mệt mỏi,…
Phải làm gì khi bị đái buốt ra máu?
Khi thấy mình bị tiểu ra máu và đau buốt, người bệnh tuyệt đối không được chủ quan, cần đi thăm khám sớm đặc biệt hãy cấp cứu nếu gặp phải:
- Tiểu ra máu kèm đau buốt
- Sốt cao hoặc ớn lạnh
- Buồn nôn/nôn
Hãy đi khám nếu bị tiểu buốt ra máu (Ảnh minh họa)
Thăm khám để tìm nguyên nhân gây bệnh từ đó điều trị là điều cần làm nhất khi gặp phải tình trạng tiểu buốt ra máu. Tùy thuộc nguyên nhân gây bệnh bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp nhất. Chẳng hạn như:
Viêm tuyến tiền liệt việc điều trị cần sử dụng thuốc kháng sinh. Song song với đó là việc sử dụng các loại thuốc chống viêm không kê đơn, thuốc chẹn alpha; xoa bóp tuyến tiền liệt; tắm nước nóng;…
Sỏi thận, bác sĩ cần dựa vào kích thước sỏi, vị trí và loại sỏi. Sỏi thận nhỏ có thể đi qua đường tiết niệu mà không cần điều trị. Sỏi lớn hoặc gây tắc nghẽn sẽ cần can thiệp như: tán sỏi bằng sóng xung kích, mổ nội soi để lấy sỏi, lấy sỏi thận qua da,…
Viêm bàng quang kẽ, việc điều trị đôi khi rất phức tạp mới có thể giúp loại bỏ được các triệu chứng. Điều trị phức tạp, thường phải thử nhiều phương pháp hoặc kết hợp. Các phương pháp gồm: Vật lý trị liệu, sử dụng thuốc, kích thích thần kinh, phẫu thuật…
U nang buồng trứng, tùy thuộc vào kích thước, loại u nang, độ tuổi của bạn cũng như các triệu chứng bạn gặp phải, bác sĩ có thể đề xuất phương pháp điều trị phù hợp, như: thận trong chờ đợi; sử dụng thuốc tránh thai nội tiết; phẫu thuật;…
Phòng ngừa tình trạng đái buốt ra máu bằng cách nào?
Để giảm nguy cơ mắc các bệnh về đường tiết niệu và sinh sản dẫn đến tiểu buốt, tiểu ra máu, bạn nên duy trì lối sống lành mạnh và vệ sinh đúng cách:
- Uống đủ nước: Giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và sỏi thận. Dấu hiệu đã uống đủ: hiếm khi khát, nước tiểu màu vàng nhạt.
- Đi tiểu đúng lúc: Không nhịn tiểu quá lâu để tránh tích tụ vi khuẩn.
- Vệ sinh vùng kín đúng cách: Lau từ trước ra sau sau khi đi vệ sinh, đặc biệt là sau khi đi tiêu, để ngăn vi khuẩn từ hậu môn lây sang niệu đạo.
- Vệ sinh trước và sau quan hệ: Rửa sạch vùng kín trước khi quan hệ và đi tiểu sau khi quan hệ giúp giảm nguy cơ nhiễm khuẩn đường tiểu.
- Tránh dùng sản phẩm gây kích ứng: Không sử dụng thụt rửa âm đạo, xịt khử mùi, phấn thơm hay dung dịch vệ sinh có tính tẩy mạnh. Ưu tiên sản phẩm dịu nhẹ, phù hợp pH tự nhiên.
- Xem xét phương pháp tránh thai: Một số chất diệt tinh trùng, gel bôi trơn có thể gây kích ứng và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Nếu bạn thường bị nhiễm trùng đường tiểu, hãy trao đổi với bác sĩ để thay đổi phương pháp tránh thai phù hợp hơn.
- Hạn chế thực phẩm gây kích thích bàng quang: Giảm tiêu thụ rượu, caffein, đồ cay, thực phẩm có tính axit và chất tạo ngọt nhân tạo – đặc biệt khi đang điều trị bệnh.
Tiểu buốt tiểu ra máu là một triệu chứng phổ biến xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Đây là tình trạng cần được chú ý và điều trị kịp thời. Vì thế, bạn hãy đi khám bác sĩ trước khi bệnh có thời gian trở nên tồi tệ hơn và gây ra nhiều triệu chứng nghiêm trọng khác.
