Sau mổ u xơ tuyến tiền liệt, vết mổ nếu không được chú ý chăm sóc cẩn thận sẽ có nguy cơ bị nhiễm trùng. Việc chăm sóc đúng cách không chỉ giúp vết mổ mau lành mà còn giúp sức khỏe tổng thể của người bệnh nhanh chóng được phục hồi. Sau đây là hướng dẫn chăm sóc sau mổ u xơ tiền liệt tuyến đúng cách.
☛ Tham khảo: Mổ nội soi u xơ tuyến tiền liệt
Chăm sóc sau mổ: Tại bệnh viện
Sau khi mổ, người bệnh sẽ được đưa đến phòng hồi sức. Tại đây, các y tá sẽ theo dõi nhịp tim, nhịp thở, nồng độ oxy và các dấu hiệu sinh tồn khác. Sau khi phục hồi đủ, bệnh nhân được chuyển tới phòng bệnh thường.
Nếu phẫu thuật bằng laser, bệnh nhân có thể xuất viện trong ngày, còn không sẽ ở lại viện để theo dõi 1-2 ngày. Tại đây, các bác sĩ sẽ theo dõi chặt chẽ các tình hình sau mổ.
Ngoài ra, sau mổ u xơ tuyến tiền liệt, người bệnh sẽ được đặt ống thông tiểu 1-2 ngày hoặc cho đến khi tuyến lành lại. Nếu người bệnh xuất viện mà vẫn phải đặt ống thông, y tá sẽ hướng dẫn cụ thể cho người bệnh cách làm sạch để ngăn ngừa nhiễm trùng và cách chăm sóc bản thân sau khi về nhà.
Chăm sóc sau mổ: Tại nhà
Chăm sóc vết mổ
- Khi tắm, người bệnh nên sử dụng loại xà phòng tinh khiết, không có hóa chất hoặc có mùi. Sau tắm, vỗ nhẹ khu vực xung quanh vết mổ bằng khăn khô
- Không bôi bất kì loại kem, gel hoặc bột nào lên vết mổ trong ít nhất 6 tuần
Gọi cho bác sĩ nếu thấy vết mổ có các dấu hiệu bất thường:
- Vết mổ đỏ hoặc sưng quanh nhiều hơn trước
- Đau quanh vết mổ nhiều hơn
- Rò rỉ từ vết mổ
- Vết mổ hoặc vết thương của bạn bắt đầu tách ra
Vệ sinh ống thông tiểu
Nếu phải xuất viện với ống thông tiểu, người bệnh nên:
- Tắm tại chỗ
- Khi thay ống thông tiểu, không nên kéo ống vì có thể gây chảy máu
- Màu nước tiểu khi sử dụng ống thông tiểu có thể thay đổi sang màu đỏ tía đậm, điều này là bình thường (bởi sau phẩu thuật có thể sẽ còn những cục máu đông cũ ở bàng quang, khi đi tiểu nó sẽ làm nước tiểu đổi màu. Người bệnh chỉ cần nghỉ ngơi và uống nhiều nước)
- KHÔNG thực hiện các bài tập kegel khi đặt ông thông tiểu, nó sẽ gây co thắt và chảy máu
Cách làm sạch ống thông tiểu:
- Làm sạch 2-3 lần/ngày hoặc khi cảm thấy cần thiết
- Sử dụng khăn ướt cho em bé để làm sạch, không nên dùng xà phòng hay nước
Tháo ống thông tiểu:
- Sau khi vết mổ lành lại (thường là 7-10 ngày sau phẫu thuật), ống thông tiểu của người bệnh sẽ được tháo ra. Việc này tại bệnh viện hoặc tại nhà. Nếu quyết định tháo tại nhà, người bệnh nên gọi cho bác sĩ để được hướng dẫn cụ thể.
Hãy gọi cho bác sĩ nếu:
- Máu lẫn nhiều trong nước tiểu nhiều ngay cả khi đã nghỉ ngơi và uống nhiều nước
- Bị ớn lạnh hoặc bị sốt
- Chảy máu nhiều
Thay túi đựng nước tiểu
Ban ngày, người bệnh có thể sử dụng túi loại nhỏ, mặc được dưới quần. Ban đêm nên sử dụng túi lớn hơn để tránh nước tiểu chảy ra ngoài.
Khi đổi túi, hãy làm sạch nó trước khi sử dụng. Có thể làm sạch bằng một trong 2 cách sau:
- Sử dụng một vài giọt xà phòng lỏng và nước ấm
- Sử dụng giấm trắng và để khô
Làm gì khi bị sưng quanh bìu và dương vật?
Nếu dương vật và bìu của người bệnh bị sưng trong một vài tuần sau khi mổ, điều này là hoàn toàn bình thường. Để giảm sưng, có thể:
- Mặc đồ lót ngắn, thoải mái (không phải võ sĩ)
- Chườm túi nước đá vào vùng bìu
- Nâng cao bìu bằng khăn
Những việc nên làm và không nên làm sau mổ
Những việc KHÔNG nên làm:
- Không sử dụng thuốc xổ trong 6 tuần sau khi phẫu thuật
- Tránh các hoạt động nặng
- Tránh nâng, mang, vác vật nặng (không nên nâng quá 5 kg)
- Tránh tập các động yoga hoặc dưỡng sinh mà cần sử dụng cơ bụng
- Tránh lái xe (đặc biệt là lái xe đường dài) trong vòng vài tuần sau phẫu thuật
- Tránh quan hệ tình dục trong 2 tháng
Những việc người bệnh có thể làm:
- Đi bộ chậm hoặc sử dụng máy chạy bộ (lưu ý để máy ở độ nghiêng thấp và tốc độ chậm)
- Tập thể dục nhẹ nhàng, hãy lắng nghe cơ thể và nghỉ ngơi khi cần thiết
Chế độ dinh dưỡng sau mổ
- Người bệnh có thể ăn uống bình thường sau khi về nhà. Tuy nhiên những bữa ăn lớn có thể không tốt cho dạ dày và làm ảnh hưởng đến vết mổ, vì thế hãy chia ra thành các bữa nhỏ
- Tránh hoặc ăn ít thức ăn nhanh, thực phẩm chiên, nước thịt và kem.
- Đừng ăn quá nhiều phô mai, sô cô la và các loại hạt
- Nếu bị táo bón, không được dùng thuốc xổ trong vòng 6 tuần sau phẫu thuật, thay vào đó hãy uống nhiều nước, ăn nhiều trái cây và rau trong vài tuần đầu sau phẫu thuật.
Một số loại đồ ăn tốt cho bệnh nhân bị u xơ tuyến tiền liệt có thể bổ sung thêm vào chế độ ăn của mình là:
- Đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành (không ăn quá 40 gram/ngày)
- Cà chua, đu đủ, dưa hấu và các thực phẩm chứa nhiều lycopen khác (không ăn quá 30 mg/ngày)
- Cá hồi, cá da trơn, cải xoăn, các loại rau màu xanh đậm và những thực phẩm giàu canxi khác
- Trà xanh (không quá 5-10 cốc/ngày)
- Thịt gà, thịt lợn, nấm, vừng, các loại rau củ và các thực phẩm giàu kẽm khác
Khi nào cần nhập viện lại?
Sau mổ, một số vấn đề như đau và có máu trong nước tiểu là bình thường. Tuy nhiên, người bệnh cần nhập viện ngay nếu gặp các vấn đề sau đây:
- Có các dấu hiệu nhiễm trùng, gồm sốt hoặc ớn lạnh
- Đau rát khi đi tiểu kéo dài hơn vài ngày
- Khó tiểu
- Đỏ, sưng, chảy máu hoặc dịch từ chỗ mổ
- Buồn nôn hoặc nôn mửa
- Viêm và đau ở niệu đạo, tuyến tiền liệt hoặc bên ngoài dương vật kéo dài hơn 2 tuần
- Giảm lưu lượng nước tiểu hoặc gặp các triệu chứng tiết niệu (chẳng hạn như tiểu không tự chủ, tiểu nhiều hơn gấp nhiều lần sau phẫu thuật)
- Có máu trong nước tiểu kéo dài hơn 4 tuần
- Yếu và mệt mỏi không cải thiện sau 4 tuần
- Khó xuất tinh
- Bất lực hoặc rối loạn cương dương
- Chóng mặt, khó thở
- Đau bụng dữ dội
Ngoài ra, người bệnh cũng cần tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để nắm được tình trạng bệnh của mình.
Lưu ý cho người nhà bệnh nhân
- Khi nấu ăn, nên chọn các món mềm, dễ nuốt, dễ tiêu hóa
- Đưa bệnh nhân đi tái khám định kì theo chỉ định của bác sĩ
- Theo dõi, để ý các dấu hiệu bất thường
- Nhắc nhở bệnh nhân uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ (đúng liều, đúng loại thuốc, đủ thời gian, vv)
Tổng kết: Để phục hồi hoàn toàn sau mổ u xơ tuyến tiền liệt người bệnh cần mất khoảng 6-8 tuần. Muốn việc phục hồi được nhanh chóng và an toàn, người bệnh cần biết cách chăm sóc bản thân thật tốt sau phẫu thuật. Nếu có vấn đề gì còn thắc mắc, hãy hỏi lại bác sĩ của mình.
Bài viết trên đây chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin, không nhằm mục đích thay thế cho tư vấn y tế từ bác sĩ. Hãy hỏi bác sĩ nếu cần được tư vấn về một vấn đề cụ thể của bản thân.
