Khi một người già đi, họ có xu hướng gặp các vấn đề về đường tiết niệu tăng lên và một trong số đó là tình trạng bí tiểu. Vậy bí tiểu ở người già có nguy hiểm không? Người bệnh và người thân cần làm gì để xử lý và phòng ngừa hiệu quả?
Mục lục
Bí tiểu ở người già – Một hiện tượng thường gặp
Bí tiểu có thể xảy ra ở mọi độ tuổi, nhưng phổ biến hơn ở người cao tuổi, đặc biệt là nam giới. Đây là một trong những vấn đề tiết niệu thường gặp ở người trên 65 tuổi. Theo thống kê, tỷ lệ mắc bí tiểu ở độ tuổi 40–83 là 4,5–6,8/1.000 người mỗi năm, và con số này tăng lên hơn 30% ở độ tuổi 80.
Bí tiểu xảy ra khi bàng quang không thể thải hết nước tiểu, gồm hai dạng:
- Bí tiểu cấp tính: Xuất hiện đột ngột, người bệnh không thể đi tiểu dù bàng quang căng đầy. 1/10 nam giới trên 70 tuổi và gần 1/3 nam giới trên 80 tuổi có nguy cơ mắc.
- Bí tiểu mãn tính: Tiến triển chậm, người bệnh vẫn có thể tiểu nhưng không hết hoàn toàn. Nhiều người không nhận ra mình mắc bệnh do triệu chứng không rõ ràng.
Bí tiểu ở người già có nguy hiểm không?
Bí tiểu, đặc biệt là bí tiểu cấp tính là tình trạng nghiêm trọng có thể đe dọa tính mạng. Khi bàng quang căng đầy nhưng không thể thải nước tiểu, người bệnh sẽ gặp cơn đau dữ dội và nguy cơ tổn thương hệ tiết niệu.
Bí tiểu mãn tính diễn tiến chậm hơn nhưng nếu không điều trị, có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như:
- Nhiễm trùng đường tiết niệu: Nước tiểu tồn đọng tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây viêm nhiễm.
- Tổn thương bàng quang: Bàng quang căng quá mức lâu ngày làm suy yếu chức năng cơ bàng quang.
- Tiểu không tự chủ: Khi cơ bàng quang hư hỏng, nước tiểu có thể rò rỉ ngoài ý muốn.
- Tổn thương thận: Nước tiểu ứ đọng có thể trào ngược lên thận, gây sưng thận, suy giảm chức năng và dẫn đến suy thận.
Vì vậy, bí tiểu ở người già không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, cần được phát hiện và điều trị kịp thời.
Nguyên nhân
Bí tiểu ở người cao tuổi thường do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
Do tắc nghẽn
Tắc nghẽn có thể xảy ra bên trong hoặc bên ngoài hệ tiết niệu, phổ biến nhất là:
- Ở nam giới: Phì đại tuyến tiền liệt (u xơ tuyến tiền liệt), ung thư tuyến tiền liệt.
- Ở nữ giới: Sa nội tạng (sa trực tràng, sa tử cung), khối u vùng chậu (u xơ tử cung, u nang buồng trứng).
- Ở cả hai giới: Sỏi bàng quang, ung thư bàng quang, khối u ác tính đường tiêu hóa, táo bón nặng gây chèn ép bàng quang.
Trong một nghiên cứu trên 310 nam giới cao tuổi, 53% trường hợp bí tiểu là do phì đại tuyến tiền liệt, khiến đây trở thành nguyên nhân tắc nghẽn phổ biến nhất.
Do nhiễm trùng và viêm
Nhiễm trùng ở bất kỳ phần nào của đường tiết niệu dưới đều có thể gây bí tiểu do làm sưng viêm, chèn ép niệu đạo và cản trở dòng chảy nước tiểu.
Các tình trạng viêm nhiễm phổ biến gây bí tiểu:
Ở nam giới: Viêm tuyến tiền liệt, viêm bao quy đầu, áp xe tuyến tiền liệt. Trong đó, ở nam giới cao tuổi, viêm tuyến tiền liệt cấp tính là nguyên nhân phổ biến nhất. Bệnh thường do vi khuẩn gram âm như E. coli hoặc Proteus gây ra, dẫn đến sưng tuyến tiền liệt, chèn ép niệu đạo và gây bí tiểu.
Ở nữ giới: Viêm âm đạo, viêm âm hộ cấp tính, lichen phẳng âm đạo. Trong đó, ở nữ giới cao tuổi, viêm âm đạo là nguyên nhân phổ biến. Bệnh thường xảy ra ở phụ nữ mãn kinh do suy giảm estrogen, làm mất cân bằng hệ vi khuẩn âm đạo, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây viêm nhiễm và dẫn đến bí tiểu.
Ở cả hai giới: Viêm bàng quang, viêm niệu đạo, nhiễm herpes simplex, bệnh sán máng.
Ngoài ra, viêm niệu đạo do nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc lây truyền qua đường tình dục cũng có thể gây sưng phù niệu đạo, cản trở quá trình tiểu tiện và gây bí tiểu.
Do tổn thương thần kinh
Dây thần kinh bị tổn thương có thể làm rối loạn hoạt động của bàng quang, khiến cơ quan này không nhận được tín hiệu đi tiểu hoặc không co bóp đủ mạnh để đẩy hết nước tiểu ra ngoài, dẫn đến bí tiểu.
Các nguyên nhân thần kinh gây bí tiểu:
- Tổn thương thần kinh tự chủ hoặc ngoại vi: Đái tháo đường, bệnh thần kinh tự chủ, hội chứng Guillain-Barré, thiếu máu ác tính, bại liệt, phẫu thuật vùng chậu.
- Tổn thương não: Đột quỵ, bệnh đa xơ cứng, Parkinson, khối u não.
- Tổn thương tủy sống: Thoát vị đĩa đệm, u tủy sống, chấn thương tủy sống, áp xe hoặc tụ máu tủy sống.
Do thuốc
Một số loại thuốc có thể gây bí tiểu ở người cao tuổi do ảnh hưởng đến hệ thần kinh và cơ bàng quang, làm giảm khả năng co bóp hoặc cản trở quá trình bài tiết nước tiểu.
Các nhóm thuốc dễ gây bí tiểu:
- Thuốc cường hệ adrenergic
- Thuốc chống trầm cảm
- Thuốc chống loạn nhịp tim
- Thuốc kháng histamin
- Thuốc giãn cơ
- Thuốc trị cao huyết áp
Nguyên nhân khác
- Nam giới: Chấn thương dương vật, gãy hoặc rách
- Nữ giới: Rối loạn chức năng cơ vòng niệu đạo (hội chứng fowler)
- Cả hai giới: Đứt niệu đạo sau và cổ bàng quang do gặp chấn thương vùng chậu; biến chứng sau phẫu thuật.
Nhận biết bí tiểu ở người già
Các dấu hiệu nhận biết bí tiểu ở người già bao gồm:
Bí tiểu cấp tính
- Xảy ra đột ngột, người bệnh buồn tiểu nhưng không thể đi được.
- Đau dữ dội và khó chịu ở vùng bụng dưới.
- Bàng quang căng phồng, có thể sờ thấy khi thăm khám.
- Có thể kèm theo hôn mê hoặc sốt cao do nhiễm trùng.
Bí tiểu mãn tính
- Diễn ra trong thời gian dài, tiểu tiện nhiều lần (trên 8 lần/ngày).
- Khó khăn khi đi tiểu, cảm giác tiểu không hết.
- Tiểu đêm nhiều lần, có thể tiểu són hoặc tiểu gấp.
- Không nhận biết khi bàng quang đầy, cảm giác khó chịu vùng bụng dưới.
Nên làm gì khi bị bí tiểu?
Bí tiểu có thể gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe, đặc biệt ở người cao tuổi. Việc xử lý kịp thời và đúng cách là rất quan trọng.
Đối với bản thân
Khi bị bí tiểu, người bệnh cần:
- Gọi cấp cứu ngay nếu có dấu hiệu bí tiểu cấp tính, đây là tình trạng khẩn cấp.
- Nếu bị bí tiểu mãn tính, nên đi khám sớm để chẩn đoán và điều trị, tránh biến chứng.
- Tuân thủ phác đồ điều trị và làm theo hướng dẫn của bác sĩ.
Đối với người nhà
Gia đình là chỗ dựa quan trọng giúp người bệnh hồi phục nhanh hơn. Với những người có người nhà là người cao tuổi thường xuyên bị bí tiểu, hãy lưu tâm đến họ nhiều hơn, thường xuyên hỏi han sức khỏe, đồng thời cần:
- Gọi cấp cứu ngay khi phát hiện người nhà có dấu hiệu bí tiểu cấp tính.
- Khuyến khích người lớn tuổi đi khám nếu có dấu hiệu bí tiểu mãn tính, tránh tâm lý chịu đựng.
- Đưa người thân đi khám tại khoa Thận – Tiết niệu và đồng hành cùng họ trong những lần tái khám.
- Đốc thúc người bệnh tuân thủ phác đồ điều trị.
Điều trị bí tiểu ở người già
Tùy từng trường hợp, các phương pháp điều trị bí tiểu khác nhau sẽ được lựa chọn.
Bí tiểu cấp tính
Đây là một tình trạng cấp cứu, bác sĩ sẽ tiến hành đặt ống thông tiểu qua đường niệu đạo để giải áp bàng quang và thải nước tiểu ra ngoài.
Nếu bệnh nhân từng phẫu thuật tiết niệu gần đây (cắt tuyến tiền liệt, tái tạo niệu đạo), bác sĩ sẽ đặt ống thông trên xương mu thay vì qua niệu đạo.
Sau khi đặt ống thông, người bệnh sẽ cảm thấy dễ chịu ngay lập tức. Tiếp theo bác sĩ sẽ chẩn đoán và điều trị nguyên nhân.
Bí tiểu mãn tính
Bí tiểu mãn tính cần điều trị nếu gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hoặc có biến chứng đường tiết niệu. Các phương pháp điều trị gồm:
Đặt ống thông tiểu: Đặt ống thông tiểu để có thể thải hết nước tiểu ra khỏi bàng quang. Tuy nhiên, việc đặt ống thông trong thời gian dài có thể gây ra những biến chứng, vì thế các bác sĩ sẽ cố gắng để không phải đặt ống thông tiểu quá lâu.
Nếu đặt ống thông không liên tục, bệnh nhân sẽ được dạy cách đặt ống thông để giảm thiểu vi khuẩn xâm nhập vào bàng quang.
Nong niệu đạo và đặt stent: Thủ thuật này được sử dụng để mở rộng lỗ hẹp niệu đạo, từ đó cho phép nước tiểu chảy ra ngoài dễ dàng hơn.
Nội soi bàng quang: Thủ thuật này được sử dụng để tìm và loại bỏi sỏi hoặc các vật thể lạ trong bàng quang, niệu đạo.
Sử dụng thuốc: Đây là phương pháp trị bí tiểu hiệu quả với nhiều trường hợp mãn tính. Bác sĩ có thể kê một số loại thuốc như:
- Thuốc kháng sinh trị nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm tuyến tiền liệt.
- Thuốc giãn cơ vòng niệu đạo, tuyến tiền liệt giúp tiểu tiện dễ hơn.
- Thuốc giảm kích thước tuyến tiền liệt ở nam giới bị phì đại.
Sửa đổi hành vi: Trong quá trình điều trị bệnh, người bệnh nên sửa đổi một số hành vi để làm giảm triệu chứng bí tiểu.
- Điều chỉnh lượng và thời gian uống nước.
- Tập bài tập cơ sàn chậu.
- Thực hành kỹ thuật phục hồi bàng quang.
Phẫu thuật: Nếu thuốc và các liệu pháp điều trị khác không mang lại hiệu quả, bệnh nhân có thể cần thực hiện các thủ thuật phẫu thuật. Việc thực hiện thủ thuật nào sẽ phụ thuộc vào tình trạng bệnh, độ tuổi cũng như nguyên nhân gây bệnh.
☛ Xem thêm: Tổng hợp phương pháp điều trị bí tiểu hiệu quả
Vương Bảo – Khắc phục bí tiểu, rối loạn tiểu tiện ở người cao tuổi
Nam giới lớn tuổi thường gặp các vấn đề như bí tiểu, tiểu yếu, tiểu rắt, tiểu đêm… Vương Bảo là sản phẩm được Bộ Y tế cấp phép, giúp cải thiện tình trạng rối loạn tiểu tiện do phì đại tiền liệt tuyến nhờ thành phần từ thảo dược thiên nhiên.
Sản phẩm chứa Hải trung kim, ngũ sắc, sài hồ nam giúp thông tiểu, giảm bí tiểu; rau tàu bay, đơn kim hỗ trợ kháng viêm, ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiểu. Ngoài ra, náng hoa trắng giúp giảm rối loạn tiểu tiện và hỗ trợ thu nhỏ u xơ tiền liệt tuyến, còn ngải nhật có tác dụng ngăn ngừa nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.
Hiệu quả của Vương Bảo đã được nghiên cứu tại Bệnh viện Y học cổ truyền TW và kiểm chứng bởi hàng ngàn khách hàng trong suốt 10 năm qua. Chỉ sau 2-3 tuần sử dụng, triệu chứng rối loạn tiểu tiện được cải thiện rõ rệt.
Vương Bảo an toàn khi sử dụng lâu dài, không ảnh hưởng đến gan, thận hay hệ tiêu hóa. Người cao tuổi, kể cả khi đang điều trị bệnh lý nền như cao huyết áp, tiểu đường, tim mạch, vẫn có thể yên tâm sử dụng.
>> Để tìm nhà thuốc bán Vương Bảo BẤM VÀO ĐÂY
>> Để đặt mua Vương Bảo từ công ty xem TẠI ĐÂY
Kết luận
Bí tiểu là vấn đề phổ biến ở người cao tuổi, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và chất lượng sống. Bí tiểu cấp tính cần xử lý khẩn cấp, trong khi bí tiểu mãn tính nếu không điều trị có thể gây biến chứng nghiêm trọng.
Nhiều người già âm thầm chịu đựng, coi đó là lẽ thường. Hãy quan tâm, động viên và giúp họ hiểu rằng bí tiểu có thể điều trị. Đưa họ đi khám và hỗ trợ tuân thủ phác đồ sẽ giúp cải thiện cuộc sống, mang lại sự thoải mái và hạnh phúc.
Để được tư vấn thêm, bạn có thể gọi tới tổng đài miễn cước 1800.1258.
