Tiểu nhiều lần trong ngày là hiện tượng phổ biến khi mang thai, có thể xảy ra từ những tuần đầu tiên và kéo dài suốt thai kỳ. Việc thường xuyên phải ghé nhà vệ sinh có thể khiến mẹ bầu mất ngủ, mệt mỏi và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Hiểu đúng về nguyên nhân, cách khắc phục và các dấu hiệu bất thường sẽ giúp mẹ chủ động hơn trong việc chăm sóc bản thân, từ đó có một thai kỳ khỏe mạnh.
Mục lục
Nguyên nhân gây tiểu nhiều lần trong ngày khi mang thai
Khi mang thai, mẹ bầu có thể cảm thấy buồn tiểu thường xuyên hơn bình thường, đôi khi chỉ cách nhau vài tiếng hoặc thậm chí vài chục phút, cả ban ngày lẫn ban đêm. Đây là hiện tượng sinh lý bình thường xảy ra trong suốt thai kỳ – đặc biệt phổ biến từ những tuần đầu tiên và trở nên rõ rệt hơn ở tam cá nguyệt thứ ba.
Các nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng này bao gồm:
- Tử cung phát triển gây áp lực lên bàng quang: Ngay từ tam cá nguyệt đầu tiên, tử cung bắt đầu lớn dần và chèn ép lên bàng quang, khiến bàng quang chứa ít nước tiểu hơn và dẫn đến cảm giác buồn tiểu thường xuyên.
- Tăng hormone hCG và lưu lượng máu: Hormone hCG kích thích lưu thông máu đến thận và vùng chậu, làm thận hoạt động hiệu quả hơn, dẫn đến sản xuất nhiều nước tiểu hơn.
- Tích nước nhiều hơn trong thai kỳ: Cơ thể mẹ bầu có xu hướng tích trữ nhiều chất lỏng hơn trong suốt thai kỳ, khiến lượng nước tiểu tăng đáng kể.
- Thai nhi tụt xuống khung chậu: Vào những tuần cuối thai kỳ, thai nhi tụt xuống thấp hơn để chuẩn bị chào đời, gây áp lực lớn lên bàng quang. Đây là lý do vì sao mẹ bầu thường đi tiểu nhiều ở tam cá nguyệt thứ ba.
- Cơ sàn chậu yếu: Quá trình mang thai làm giãn cơ sàn chậu, làm giảm khả năng kiểm soát dòng tiểu, dễ dẫn đến són tiểu khi cười, hắt hơi hoặc vận động mạnh.
- Hệ bài tiết hoạt động mạnh: Khi mang thai, hệ bài tiết hoạt động mạnh hơn để giúp cơ thể mẹ đào thải độc tố và duy trì môi trường an toàn cho thai nhi. Đây cũng là lý do khiến mẹ bầu cảm thấy muốn đi tiểu thường xuyên hơn ngay cả khi lượng nước tiểu không nhiều.
Cách khắc phục tiểu nhiều lần khi mang thai
Tiểu nhiều khi mang thai tuy không nguy hiểm nhưng lại ảnh hưởng đến giấc ngủ, sinh hoạt hàng ngày. May mắn là mẹ bầu hoàn toàn có thể giảm bớt cảm giác khó chịu này bằng một số biện pháp đơn giản, hiệu quả.
1. Uống đủ nước và đúng cách
Việc uống đủ nước rất quan trọng để đảm bảo lượng nước ối và hỗ trợ chức năng lọc thải của thận. Tuy nhiên, mẹ bầu cần phân bổ thời điểm uống hợp lý để hạn chế tình trạng tiểu đêm.
- Uống đủ 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày tùy thể trạng và nhu cầu, chia đều từ sáng sớm đến chiều tối.
- Tránh uống nhiều nước sau 19h tối, nhất là trước giờ đi ngủ khoảng 1 tiếng.
- Ưu tiên nước lọc, nước ép trái cây không đường.
2. Hạn chế caffeine và đồ uống lợi tiểu
Một số loại đồ uống như trà, cà phê, nước ngọt có gas… có thể kích thích bàng quang và làm tăng cảm giác buồn tiểu. Để hạn chế việc đi tiểu nhiều lần trong ngày, mẹ bầu nên hạn chế sử dụng các loại đồ uống này.
Thay vào đó, mẹ có thể sử dụng trà thảo mộc nhẹ như trà gừng hoặc trà hoa cúc (chỉ khi được bác sĩ cho phép), vừa giúp an thần vừa hỗ trợ tiêu hóa.
3. Làm rỗng bàng quang đúng cách
Một số mẹ bầu dù mới đi tiểu xong vẫn cảm thấy buồn tiểu liên tục. Lý do có thể do bàng quang không được làm rỗng hoàn toàn.
- Khi tiểu, nghiêng người nhẹ về phía trước để bàng quang thải sạch nước tiểu.
- Đi tiểu ngay khi có cảm giác buồn tiểu, tránh nhịn tiểu quá lâu gây nhiễm trùng đường tiểu. Ngoài ra, việc nhịn tiểu quá nhiều cũng khiến cơ sàn chậu suy yếu, dẫn đến tiểu không tự chủ…
- Nếu sau khi đi tiểu vẫn thấy còn buồn tiểu, hãy đứng dậy đi lại vài phút rồi thử tiểu tiếp.
- Tạo thói quen đi tiểu trước khi đi ngủ để hạn chế tình trạng tiểu đêm.
4. Nghỉ ngơi, giữ tinh thần thoải mái
Căng thẳng là yếu tố khiến hệ thần kinh kích thích bàng quang, làm tăng số lần đi tiểu trong ngày và đêm. Do vậy, để hạn chế tiểu nhiều lần trong ngày khi mang thai, mẹ nên tạo thói quen sinh hoạt, nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng. Dưới đây là một vài gợi ý nhỏ:
- Sắp xếp thời gian làm việc khoa học, nghỉ ngơi đầy đủ.
- Ngủ đúng giờ, tránh thức khuya, hạn chế dùng điện thoại trước khi ngủ.
- Tập thở sâu, nghe nhạc nhẹ hoặc tập yoga bầu 10–15 phút mỗi ngày.
- Tránh lo âu quá mức, trò chuyện cùng người thân, bạn bè để giải tỏa bớt căng thẳng. Mẹ cũng có thể tìm đến các chuyên gia tâm lý nếu cần.
5. Dùng băng vệ sinh
Khi thai lớn, áp lực lên bàng quang tăng có thể gây són tiểu nhẹ, đặc biệt khi mẹ ho, hắt hơi, hoặc cười mạnh. Trong trường hợp cần thiết, mẹ có thể dùng băng vệ sinh để đảm bảo vùng kín luôn sạch sẽ, khô thoáng. Tuy nhiên cần lưu ý:
- Chọn băng vệ sinh dịu nhẹ hoặc loại dành riêng cho bà bầu
- Tránh dùng sản phẩm có mùi thơm nồng dễ gây kích ứng.
- Thay băng thường xuyên (3–4 tiếng/lần) để tránh viêm nhiễm phụ khoa.
Tiểu nhiều lần ở bà bầu bất thường khi nào?
Trong phần lớn các trường hợp, việc mẹ bầu đi tiểu nhiều lần mỗi ngày là hiện tượng sinh lý bình thường do ảnh hưởng của hormone thai kỳ và sự chèn ép của tử cung lên bàng quang. Tuy nhiên, nếu tiểu nhiều đi kèm cảm giác nóng rát, đau buốt hoặc khó chịu, mẹ cần đặc biệt lưu ý. Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng đường tiết niệu – một vấn đề phổ biến nhưng không thể xem nhẹ ở phụ nữ mang thai.
Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI) là tình trạng vi khuẩn xâm nhập vào các cơ quan của hệ tiết niệu như niệu đạo, bàng quang, niệu quản hoặc thận. Trong thai kỳ, thay đổi nội tiết và sự tăng áp lực vùng chậu khiến mẹ dễ mắc bệnh này hơn bình thường. Nếu không được điều trị, nhiễm trùng có thể dẫn đến sinh non, vỡ ối sớm, sảy thai hoặc nhiễm khuẩn sơ sinh.
Một số dấu hiệu mẹ bầu cần cảnh giác bao gồm:
- Đi tiểu nhiều lần nhưng mỗi lần rất ít, hoặc cảm giác muốn đi tiểu liên tục mà không tiểu được.
- Cảm giác nóng rát, đau buốt khi đi tiểu.
- Nước tiểu có mùi hôi, màu đục, tiểu ra máu.
- Đau vùng bụng dưới, đau lưng nhẹ, mệt mỏi, hoặc sốt nhẹ.
Nếu có những biểu hiện trên, mẹ nên đến khám tại cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc, kể cả thuốc kháng sinh, tránh gây ảnh hưởng không tốt tới thai nhi và sức khỏe.
Kết luận
Tiểu nhiều lần khi mang thai là biểu hiện sinh lý phổ biến và hiếm khi nguy hiểm. Tuy nhiên, mẹ bầu vẫn nên theo dõi sát cơ thể, kết hợp chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý và tập luyện nhẹ nhàng để cải thiện tình trạng này. Hơn hết, hãy đi khám ngay khi có dấu hiệu bất thường để bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và bé.
