Sơ lược về bí tiểu

Bí tiểu là tình trạng không thể đi tiểu hoặc đi tiểu không hết, khiến nước tiểu tồn đọng trong bàng quang. Đây là một vấn đề thường gặp trong lâm sàng và có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.

Phân loại bí tiểu:

• Bí tiểu cấp tính: Khởi phát đột ngột, thường đau đớn, không thể đi tiểu dù bàng quang đầy
• Bí tiểu mạn tính: Phát triển từ từ, bàng quang không thể tự đẩy hết nước tiểu ra ngoài

Nguyên nhân:

• Nguyên nhân tắc nghẽn: Phì đại tuyến tiền liệt, sỏi tiết niệu, u xơ, hẹp niệu đạo…
• Nguyên nhân chức năng: Rối loạn thần kinh, tác dụng phụ của thuốc, sau phẫu thuật…

☛ Tìm hiểu chi tiết: Nguyên nhân gây bí tiểu

Triệu chứng chính:

• Đau tức vùng hạ vị
• Không thể đi tiểu hoặc đi tiểu không hết
• Cảm giác bàng quang căng đầy thường xuyên
• Tiểu nhỏ giọt hoặc tiểu nhiều lần với lượng ít.

Châm cứu chữa bí tiểu như thế nào?

Theo y học cổ truyền, bí tiểu còn gọi là “Long bế” hoặc “Lung bế”, do khí huyết không lưu thông ở hạ tiêu, bàng quang mất khả năng khối khí để đào thải nước tiểu.

Nguyên nhân gồm:

• Thận khuy, khí hư: khí không hống khối, bàng quang không được lôi khí
• Can khí ức kết, khí trệ: do stress, cảm xúc, độc tố…
• Hư hàn xâm nhập, dẫn đến bàng quang bì trọng lại.

Châm cứu là phương pháp điều trị quen thuộc trong y học cổ truyền, có khả năng đem lại hiệu quả tích cực trong điều trị bí tiểu, đặc biệt trong trường hợp bí tiểu chức năng. Kỹ thuật này tác động thông qua kích thích các điểm huyệt đạo liên quan đến tạng Thận, Bàng Quang, giúp hành khí, hoá ẩm, khôi khí đồng niệu, khôi phóng tiểu tiện.

Từ góc độ khoa học hiện đại, châm cứu tác động đến chức năng bàng quang thông qua nhiều cơ chế:

• Điều hòa thần kinh tự chủ: Châm cứu các huyệt đặc hiệu như Thận du (BL23) và Bàng quang du (BL28) có thể cân bằng hoạt động của hệ giao cảm và đối giao cảm, những hệ thống kiểm soát chu trình chứa đựng và bài tiết nước tiểu.
• Tác động lên cơ chế thần kinh trung ương: Kích thích các huyệt cụ thể gây giải phóng các chất dẫn truyền thần kinh như endorphin, serotonin và norepinephrine, giúp điều chỉnh phản xạ đi tiểu.
• Ảnh hưởng đến cơ trơn bàng quang: Châm cứu có thể tăng cường khả năng co thắt của cơ detrusor (cơ bàng quang) và giảm sức cản của cơ vòng niệu đạo, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi tiểu.
• Cải thiện các thông số niệu động học: Nghiên cứu cho thấy châm cứu làm tăng dung tích bàng quang tối đa, giảm áp lực niệu đạo và cải thiện tốc độ dòng niệu tối đa.
• Giảm phù nề và viêm: Tác động chống viêm của châm cứu giúp giảm phù nề sau phẫu thuật hoặc chấn thương, là nguyên nhân thường gặp của bí tiểu cấp tính.

Ưu điểm của châm cứu trong điều trị bí tiểu

Chữa bí tiểu bằng cách châm cứu có một số ưu – nhược điểm như:

Ưu điểm

• Không xâm lấn, ít tác dụng phụ so với thuốc và phẫu thuật.
• Có thể kết hợp với y học hiện đại để tăng hiệu quả điều trị.
• Không gây nghiện và an toàn khi thực hiện đúng kỹ thuật.
• Có thể cải thiện chức năng bàng quang tổng thể, không chỉ giải quyết triệu chứng.

Nhược điểm:

• Hiệu quả phụ thuộc vào nguyên nhân bệnh: Với các trường hợp bí tiểu do tắc nghẽn cơ học (sỏi, u xơ lớn), châm cứu gần như không mang lại hiệu quả.
• Cần thực hiện bởi người có chuyên môn: Việc xác định huyệt vị và kỹ thuật châm đúng đòi hỏi người thực hiện phải có tay nghề cao. Châm sai có thể gây phản ứng phụ hoặc không đạt được hiệu quả điều trị.
• Cần nhiều buổi điều trị: Châm cứu thường không mang lại kết quả ngay lập tức. Bệnh nhân cần kiên trì theo đuổi liệu trình kéo dài từ 5–10 buổi trở lên mới thấy cải thiện rõ rệt.

Cách châm cứu chữa bí tiểu

Dưới đây là cách châm cứu chữa bí tiểu bạn có thể tham khảo:

Quy trình thực hiện

Thông thường quy trình châm cứu chữa bí tiểu sẽ được thực hiện như sau:

Chuẩn bị:

• Thăm khám, đánh giá nguyên nhân bí tiểu
• Loại trừ tắc nghẽn cơ học nặng cần can thiệp ngoại khoa
• Giải thích quy trình cho bệnh nhân
• Chuẩn bị dụng cụ vô trùng

Kỹ thuật châm cứu:

• Bệnh nhân nằm tư thế thích hợp (nằm ngửa cho huyệt mặt trước, nằm sấp cho huyệt mặt sau)
• Sát khuẩn vùng da huyệt bằng cồn 70°
• Châm kim đúng huyệt với góc 90° hoặc 45° tùy vị trí
• Đạt cảm giác “đắc khí” (tê, nặng, căng)
• Thời gian lưu kim: 20 – 30 phút
• Thao tác bổ sung: xoay kim 1 – 2 lần mỗi 5 – 10 phút.

Kỹ thuật điện châm (áp dụng cho bí tiểu nặng):

• Nối điện cực vào các cặp huyệt: Trung cực – Quan nguyên, Thứ liêu – Trung liêu
• Tần số thấp: 2-5Hz cho bí tiểu cấp
• Tần số cao: 10-15Hz cho bí tiểu mạn tính
• Cường độ: điều chỉnh đến mức bệnh nhân cảm nhận rõ nhưng không gây khó chịu
• Thời gian kích thích: 15-20 phút.

Huyệt vị tác động

Các huyệt vị chính trong điều trị bí tiểu bằng châm cứu thường bao gồm:

Phác đồ điều trị theo nguyên nhân

Tùy vào nguyên nhân gây bí tiểu, phác đồ điều trị và huyệt vị cần tác động sẽ khác nhau

Bí tiểu sau phẫu thuật:

• Huyệt chính: CV3, BL32, BL33, SP6
• Tần suất: 1-2 lần/ngày
• Thời gian: 1-3 ngày
• Tỷ lệ hiệu quả: 70 – 85% sau 1-2 lần điều trị

Bí tiểu sau sinh:

• Huyệt chính: CV3, CV4, SP6, SP9
• Tần suất: 1 lần/ngày
• Thời gian: 3-5 ngày
• Tỷ lệ hiệu quả: 75-80% sau 2-3 lần điều trị

Bí tiểu ở người cao tuổi:

• Huyệt chính: CV3, BL23, BL28, SP6
• Kết hợp điện châm tại BL32-BL33
• Tần suất: 2 – 3 lần/tuần
• Thời gian: 2 – 4 tuần
• Tỷ lệ hiệu quả: 65 – 75% sau liệu trình đầy đủ

Bí tiểu do bệnh lý thần kinh:

• Huyệt chính: BL23, BL28, BL32, BL33, CV3
• Bắt buộc áp dụng điện châm
• Tần suất: 3 lần/tuần
• Thời gian: 4 – 8 tuần
• Tỷ lệ hiệu quả: 50 – 65% cải thiện chức năng bàng quang.

Chữa bí tiểu bằng châm cứu có hiệu quả không?

Như đã nói ở trên, hiệu quả chữa bí tiểu bằng châm cứu sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và kỹ thuật thực hiện.

Nhìn chung, châm cứu chữa bí tiểu có thể đem lại hiệu quả tích cực với một số trường hợp. Cụ thể:

• Bí tiểu sau phẫu thuật: Tỷ lệ thành công cao (70 – 85%) đặc biệt sau phẫu thuật cắt tử cung, phẫu thuật cột sống.
• Bí tiểu sau sinh: Hiệu quả trong việc khôi phục chức năng bàng quang, giảm thời gian cần đặt ống thông.
• Bí tiểu thần kinh: Cải thiện chức năng bàng quang ở bệnh nhân tổn thương tủy sống, đa xơ cứng và Parkinson.
• Bí tiểu ở người cao tuổi: Giảm triệu chứng đường tiểu dưới và cải thiện chất lượng sống.
• Bí tiểu do đái tháo đường: Điện châm giúp cải thiện bàng quang thần kinh đái tháo đường.

Dạng bí tiểu ít đáp ứng với châm cứu:

• Bí tiểu do tắc nghẽn cơ học nặng (sỏi lớn, u xơ chèn ép)
• Bí tiểu do dị dạng bẩm sinh đường tiết niệu
• Tắc nghẽn hoàn toàn niệu đạo.

Với các trường hợp này, người bệnh cần đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế chuyên khoa uy tín để được thăm khám, điều trị kịp thời, đúng cách, tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Lưu ý khi chữa bí tiểu bằng châm cứu

Mặc dù châm cứu là phương pháp ít xâm lấn, tuy nhiên khi áp dụng chữa bí tiểu bằng phương pháp này ta vẫn cần tuân thủ các nguyên tắc và lưu ý như:

Nguyên tắc an toàn:

• Sử dụng kim vô trùng, một lần
• Sát khuẩn vị trí châm đúng quy trình
• Tránh châm quá sâu tại vùng nguy hiểm
• Không để bệnh nhân một mình khi đang châm cứu
• Theo dõi biểu hiện bất thường trong quá trình điều trị.

Chống chỉ định tuyệt đối trong các trường hợp:

• Bí tiểu do tắc nghẽn cơ học hoàn toàn như do sỏi niệu đạo, u xơ hoặc u ác tính. Trường hợp này cần can thiệp ngoại khoa hoặc nội soi cấp cứu.
• Có yếu tố nhiễm trùng: Nhiễm trùng do tại vị trí châm, nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc nhiễm khuẩn huyết liên quan đến bí tiểu.
• Tình trạng cấp cứu: Bàng quang căng túc nghiêm trọng (>800ml), suy thận cấp do bí tiểu hoặc đau tức quá mức.
• Người quá mẫn với vật liệu kim châm hoặc tiền sử ngất khi châm cứu. 

Kết luận

Bài viết trên đây đã chia sẻ những thông tin hữu ích về cách châm cứu chữa bí tiểu. Hy vọng rằng thông tin trong bài sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về phương pháp này và có thêm lựa chọn điều trị phù hợp, an toàn. Nếu đang gặp phải các triệu chứng bí tiểu, bạn nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa y để được thăm khám, xác định chính xác nguyên nhân và và điều trị đúng cách.

Chia sẻ0

Chia sẻ

Nguyên nhân gây bí tiểu là gì?

Bí tiểu có hai dạng: cấp tính và mạn tính, xảy ra ở cả nam và nữ. Các nguyên nhân chính gồm:

• Bàng quang co bóp yếu: Do mất liên kết thần kinh (chấn thương cột sống), viêm mạn tính, xơ hóa bàng quang.
• Cơ vòng niệu đạo không giãn đủ rộng: Thường do chấn thương thần kinh, viêm mạn tính, u tuyến tiền liệt, hoặc sỏi bàng quang.
• Niệu đạo bị tắc nghẽn: Hẹp do viêm, sỏi, u xơ tuyến tiền liệt chèn ép, hoặc tổn thương niệu đạo.
• Bệnh lý liên quan: Ở nam giới: sỏi tiết niệu, viêm tuyến tiền liệt, u xơ tiền liệt tuyến, viêm niệu đạo… Ở nữ giới: viêm bàng quang, viêm vùng chậu, viêm âm đạo, mang thai…
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc chống trầm cảm, thuốc tim mạch, kháng histamine có thể gây bí tiểu tạm thời.

Cách chữa trị bí tiểu dân gian hiệu quả tại nhà

Nếu bị bí tiểu, bạn có thể áp dụng các bài thuốc Nam giúp thanh nhiệt, hỗ trợ chức năng thận và giảm viêm đường tiết niệu.

Bài 1: Dùng củ sắn dây trị bí tiểu

• Cách 1: Cạo sạch vỏ sắn dây, thái lát, phơi khô rồi sấy giòn. Sau đó, giã nhỏ, rây mịn, hòa với đường và uống trong 10 ngày.
• Cách 2: Pha 2 – 3 thìa bột sắn dây nguyên chất với 200ml nước mát, uống 2 – 3 lần/ngày để cải thiện tình trạng bí tiểu.

Bài 2: Mẹo chữa bí tiểu bằng bầu đất, râu ngô

• Chuẩn bị: Bầu đất 30g, râu ngô 20g, mã đề 20g.
• Rửa sạch bầu đất, râu ngô và mã đề rồi cho vào ấm sắc cùng 550ml nước.
• Khi ấm sôi thì hạ nhỏ lửa và sắc còn  khoảng 250ml thì ngừng.
• Chia thuốc thành 2 phần dùng uống 2 lần trong ngày, dùng 10 ngày liên tục để thấy hiệu quả.

Bài 3: Búp tre, rau má

•  Chuẩn bị: Búp tre tươi 20g, rau má tươi 20g
• Rửa sạch nguyên liệu rồi đem giã nát với vài hạt muối tinh.
• Dùng miếng vải sạch vắt lọc lấy nước cốt búp tre, rau má. Sau đó pha thêm với 200ml nước ấm dùng uống trực tiếp.
• Ngày thực hiện 2 lần, uống liên tục trong 1 tuần và theo dõi hiệu quả.

Bài 4: Kết hợp rễ cỏ chanh và rau má

• Chuẩn bị: Rễ cỏ tranh 10g, rau má 10g, hoa súng 15g, râu ngô 15g, diếp cá 10g.
• Rửa sạch các nguyên liệu trên rồi cho tất cả vào ấm sắc cùng 550ml nước sạch.
• Khi ấm sôi thì hạ nhỏ lửa và sắc còn khoảng 300ml thì ngừng.
• Dùng nước thuốc thu được chia 2 lần uống trong ngày.
• Thực hiện 10 ngày liên tục sẽ thấy chứng bí tiểu thuyên giảm đáng kể.

Bài 5: chữa trị bí tiểu bằng kim anh tử

• Chuẩn bị: Kim anh tử 1,5kg, đường trắng vừa đủ dùng.
• Kim anh tử rửa sạch, thái miếng rồi cho vào nồi đun với 3 lit nước sạch.
• Nước sôi thì hạ nhỏ lửa và ninh nhừ đến khi còn khoảng 1 lit nước, vớt sạch bã kim anh tử, lọc lấy phần nước thuốc trong.
• Tiếp tục đun trên lửa nhỏ phần nước thuốc đến khi thành dạng cao, khuấy đều liên tục để thuốc không bị cháy.
• Mỗi lần uống dùng cao kim anh tử pha với nước ấm, khuấy đều rồi uống 2 lần/ngày sẽ giúp trị chứng bí tiểu và tiểu dắt khá hiệu quả.

Bài 6: Lá bìm bìm, lá mảnh cộng

• Chuẩn bị: Lá bìm bìm tươi 50g, lá mảnh cộng tươi 50g.
• Rửa sạch lá bìm bìm và mảnh cộng rồi cho tất cả vào ấm sắc cùng 550ml nước sạch.
• Nước sôi hạ nhỏ lửa và sắc còn khoảng 250ml thì ngừng.
• Dùng nước thuốc thu được chia 2 lần uống trong ngày. Thực hiện 10 ngày liên tục và theo dõi chứng bí tiểu cải thiện.

Bài 7: Chữa trị bí tiểu bằng mã đề

• Chuẩn bị: Cây mã đề 100g, rễ cỏ tranh 20g, râu ngô 20g, củ sả 20g, đậu đen 20g.
• Rửa sạch nguyên liệu rồi cho tất cả vào ấm sắc cùng 1 lít nước.
• Nước sôi vặn nhỏ lửa đun đến khi nước thuốc còn 500ml thì tắt bếp
• Chia nước thuốc thu được thành 2 phần và dùng uống trong ngày, uống sau bữa ăn chính.
• Thực hiện 10 ngày liên tục và theo dõi cải thiện của chứng bí tiểu.

Bài 8: Dùng bồ công anh trị bí tiểu

• Chuẩn bị: Bồ công anh, Mã đề, rau má, râu ngô, Cam thảo dây, Mía dò, rễ cỏ tranh mỗi loại 1 phần bằng nhau
• Rửa sạch và cho vào sắc cùng 1 lit nước.
• Sắc đến khi nước thuốc còn khoảng 350 – 400 ml thì ngừng.
• Chắt nước thuốc dùng uống trực tiếp. Sau đó tiếp tục sắc nước 2 và nước 3.
• Dùng uống hết trong ngày sau bữa ăn chính. Ngày uống 1 thang.
• Kiên trì thực hiện khoảng 10 ngày để giúp chữa trị bí tiểu.

Bài 9: Cách trị bí tiểu bằng lớp da vàng mề gà

• Chuẩn bị: 300g da vàng mề gà hay còn gọi là kê nội kim (có thể tìm mua tại các cửa hàng thuốc Bắc)
• Cho kê nội kim lên chảo rang vàng đến khi có mùi thơm thì ngừng.
• Tiến hành giã nát hoặc xay thành bột mịn rồi cho vào bình thủy tinh kín nút chặt miệng bảo quản.
• Khi dùng lấy khoảng 2/3 muỗng cafe bột kê kim nội đem pha với nước ấm rồi dùng uống trực tiếp.
• Ngày uống 3 lần uống sau bữa ăn nhằm điều trị bí tiểu.

Bài 10: Bí xanh và cách chữa trị bí tiểu dân gian

• Chuẩn bị: 300g bí xanh.
• Bí xanh gọt vỏ bỏ ruột, sắt miếng, ép lấy nước cốt rồi dùng uống trực tiếp.
• Nếu không uống quen có thể pha thêm nước lọc và vài hạt muối tinh cho dễ uống.

Ngoài ra, có thể dùng bí xanh luộc chín rồi ăn hết cả bí và nước luộc. Ngày ăn từ 300g – 500g. Áp dụng khoảng 7 – 10 ngày sẽ thấy chứng bí tiểu giảm đáng kể.

Chữa bí tiểu bằng bài thuốc dân gian có hiệu quả không?

Các bài thuốc dân gian được nhiều người sử dụng để hỗ trợ cải thiện tình trạng bí tiểu nhờ tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, giảm viêm nhiễm nhẹ. Tuy nhiên, những phương pháp này chỉ có thể mang lại hiệu quả nhất định trong trường hợp bí tiểu do nóng trong, viêm nhiễm đường tiết niệu nhẹ hoặc chức năng thận suy giảm tạm thời.

Trường hợp bí tiểu do các nguyên nhân nghiêm trọng hơn như sỏi tiết niệu, u xơ tuyến tiền liệt, hẹp niệu đạo hoặc tổn thương thần kinh… chúng gần như không hiệu quả hoặc cho tác dụng rất kém và không thể thay thế phương pháp điều trị y khoa. Do đó, nếu tình trạng bí tiểu kéo dài, tiểu khó, đau buốt hoặc kèm theo các triệu chứng bất thường khác, người bệnh cần đi khám sớm để xác định nguyên nhân và có hướng điều trị phù hợp.

Ngoài ra, đối với người bệnh bị bí tiểu có nguyên nhân từ bệnh u xơ tiền liệt tuyến có thể tham khảo thêm viên uống Vương Bảo.

Vương Bảo là TPCN đã có mặt trên thị trường hơn 10 năm, được Cục An Toàn Thực phẩm – Bộ Y tế cấp phép cho 2 công dụng chính là:

• Hỗ trợ hạn chế sự phát triển của phì đại tuyến tiền liệt đồng thời làm giảm kích thước khối u phì đại tuyến tiền liệt.
• Giúp cải thiện các triệu chứng rối loạn tiểu tiện do bệnh gây ra như: tiểu đêm, tiểu buốt kèm tiểu rắt, tiểu không hết, tiểu nhiều lần…

Với thành phần chiết xuất từ các vị thuốc Nam có tác dụng làm giảm kích thước khối u xơ tuyến tiền liệt như: Náng hoa trắng, Hải trung kim, Rau tàu bay, Sài hồ nam… kết hợp với dây chuyền sản xuất công nghệ hiện đại, mỗi viên uống Vương Bảo được tính toán với tỉ lệ thành phần chính xác, giúp mang lại hiệu quả tối ưu trong việc hỗ trợ điều trị phì đại tuyến tiền liệt.

Lưu ý khi chữa bí tiểu theo dân gian

Chữa bí tiểu bằng các bài thuốc dân gian có thể mang lại hiệu quả trong một số trường hợp, nhưng để đảm bảo an toàn và đạt kết quả tốt, bạn cần lưu ý:

• Chọn nguyên liệu sạch, an toàn: Các loại thảo dược như sắn dây, râu ngô, mã đề… cần đảm bảo nguồn gốc rõ ràng, không nhiễm hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật để tránh gây hại cho sức khỏe.
• Không lạm dụng hoặc thay thế hoàn toàn điều trị y khoa: Các bài thuốc dân gian chủ yếu có tác dụng hỗ trợ. Nếu tình trạng bí tiểu không cải thiện hoặc kèm theo các triệu chứng bất thường (đau buốt, tiểu ra máu, sốt…), người bệnh cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
• Kiên trì nhưng không chủ quan: Các phương pháp dân gian thường có tác dụng chậm, đòi hỏi kiên trì sử dụng trong thời gian nhất định. Tuy nhiên, nếu sau vài ngày không thấy cải thiện hoặc có dấu hiệu nặng hơn, cần tìm đến bác sĩ ngay.
• Kết hợp với lối sống khoa học: Uống đủ nước, ăn nhiều rau xanh, hạn chế thực phẩm cay nóng, rượu bia và duy trì vận động hợp lý giúp cải thiện chức năng tiết niệu, hỗ trợ điều trị bí tiểu hiệu quả hơn.

Kết luận:

Việc chữa trị bí tiểu theo phương pháp dân gian có thể hữu ích nếu áp dụng đúng cách. Hơn hết, khi xuất hiện tình trạng bí tiểu, người bệnh cần lắng nghe cơ thể và đi khám ngay nếu tình trạng kéo dài hoặc kèm theo dấu hiệu bất thường.

Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần tư vấn thêm về sản phẩm An Kiện Vương, vui lòng liên hệ tổng đài 1800 1258 (miễn cước) để được hỗ trợ và giải đáp chi tiết.

Chia sẻ0

Chia sẻ